Tổng quan về phân tích tài chính công ty cổ phần
Trong bài viết trước Phân tích tài chính đã giúp các bạn hiểu rõ Công ty cổ phần là gì? Phân loại và đặc điểm công ty cổ phần. Tiếp theo, chúng ta cùng tìm hiểu tổng quan về phân tích tài chính công ty cổ phần trong nội dung bài viết dưới đây
- Khái niệm và mục tiêu của phân tích tài chính công ty cổ phần
- Cơ sở dữ liệu phục vụ phân tích tài chính công ty cổ phần
- Quy trình tổ chức phân tích tài chính công ty cổ phần
- Phương pháp phân tích tài chính công ty cổ phần
- Các nhân tố ảnh hưởng đến phân tích tài chính công ty cổ phần
1. Khái niệm và mục tiêu của phân tích tài chính Công ty Cổ phần
Phân tích, hiểu theo nghĩa chung nhất là sự phân chia, chia nhỏ các sự vật và hiện tượng trong mối quan hệ hữu cơ, biện chứng giữa các bộ phận cấu thành của sự vật và hiện tượng đó. Trên cơ sở đó, nhận thức được bản chất, tính chất và hình thức phát triển của các sự vật và hiện tượng đang nghiên cứu trong mối quan hệ hữu cơ, biện chứng giữa các sự vật và hiện tượng. học xuất nhập khẩu tại hà nội
Khái niệm Phân tích tài chính
Hiện nay, có nhiều cách diễn giải về khái niệm phân tích tài chính.
Theo quan điểm các tác giả “Giáo trình phân tích tài chính doanh nghiệp” của Học viện Tài chính:
“Phân tích tài chính là tổng thể các phương pháp cho phép đánh giá tình hình tài chính đã qua và hiện nay, dự đoán tình hình tài chính trong tương lai của doanh nghiệp, giúp cho nhà quản lý đưa ra các quyết định quản lý hợp lý, phù hợp với mục tiêu mà họ quan tâm”.
Theo quan điểm của Josette Peyrard: học xuất nhập khẩu online
“Phân tích tài chính có thể được định nghĩa như một tổng thể các phương pháp cho phép đánh giá tình hình tài chính quá khứ và hiện tại, giúp cho việc ra quyết định quản trị và đánh giá Doanh nghiệp một cách chính xác”
Theo quan điểm các tác giả “Giáo trình phân tích báo cáo tài chính”của trường Đại học Kinh tế quốc dân:
“Phân tích tình hình tài chính là một hệ thống các phương pháp nhằm đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp trong một thời gian hoạt động nhất định. Trên cơ sở đó, giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp đưa ra các quyết định chuẩn xác trong quá trình kinh doanh”
Các quan điểm trên mặc dù có những điểm khác biệt trong cách diễn giải nhưng đều có sự thống nhất với nhau, đó là: Phân tích tài chính là tổng thể các phương pháp đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp nhằm cung cấp thông tin về tài chính cho các đối tượng có quan tâm sử dụng.
Phân tích tài chính Công ty cổ phần (CTCP) là một hệ thống các phương pháp để đánh giá thực trạng tài chính của CTCP và dự đoán tài chính của Công ty cổ phần trong tương lai. Trên cơ sở đó, giúp cho các chủ thể quản lý có quan tâm đến tài chính CTCP đưa ra các quyết định quản lý đúng đắn, phù hợp với mục tiêu mà họ quan tâm. học xuất nhập khẩu online
Trong điều kiện sản xuất kinh doanh (SXKD) theo cơ chế thị trường, có sự quản lý vĩ mô của nhà nước, có nhiều chủ thể quản lý quan tâm đến tình hình tài chính của CTCP: Nhà quản trị CTCP, nhà đầu tư, cơ quan quản lý chức năng của nhà nước, các nhà cho vay, nhà cung cấp, khách hàng, người lao động. Mỗi chủ thể quan tâm đến tình hình tài chính CTCP dưới những góc độ khác nhau. Thông qua phân tích tài chính CTCP sẽ giúp cho các chủ thể thấy rõ hơn bức tranh về thực trạng tài chính CTCP: kết quả tài chính, biến động về tài chính, các nhân tố và nguyên nhân ảnh hưởng đến tài chính CTCP, dự đoán về tài chính CTCP. Mỗi chủ thể lựa chọn cho mình những thông tin cần thiết, phù hợp. Trên cơ sở đó, họ có thể đưa những quyết định đúng đắn để bảo toàn và gia tăng lợi ích của họ gắn với hoạt động của CTCP.
Đối với nhà quản trị CTCP khóa học xuất nhập khẩu hà nội
Nhà quản trị là những người trực tiếp điều hành, quản lý và đưa ra các quyết định đảm bảo sự tồn tại và phát triển của CTCP. Vì vậy, các nhà quản trị phải là những người cần hiểu rõ tình hình tài chính của CTCP nhất và nhu cầu thông tin về tình hình tài chính CTCP là một nhu cầu tất yếu. Thông qua phân tích tình hình tài chính của đơn vị mình quản lý, các nhà quản trị nắm bắt được tình hình công nợ, tình hình đầu tư, cân đối dòng tiền, khả năng sinh lời, rủi ro về tài chính trong quá khứ và dự đoán tình hình tài chính tương lai để từ đó xác định giá trị kinh tế, các mặt mạnh, mặt yếu, đưa ra các quyết định quản lý đúng đắn, kịp thời để CTCP phát triển bền vững.
Đối với các nhà đầu tư vào CTCP
Mục tiêu của các nhà đầu tư là đầu tư vào CTCP để kiếm lợi nhuận nên các nhà đầu tư quan tâm nhiều đến tình hình tài chính, đến khả năng sinh lời của CTCP để kịp thời đưa ra các quyết định đầu tư đúng đắn. Phân tích tình hình tài chính giúp họ biết được khả năng tài chính, khả năng thanh toán nợ cũng như hiệu quả sử dụng vốn đầu tư và khả năng thu lợi nhuận,… các rủi ro liên quan đến các khoản đầu tư của họ để họ có quyết định hướng đi phù hợp cho vốn đầu tư của mình có thể đạt hiệu quả như mong muốn.
Đối với các nhà cho vay khóa học xuất nhập khẩu uy tín
Các ngân hàng, các nhà cung cấp tín dụng cho các CTCP vay vốn để đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Khi cho vay, họ phải biết chắc chắn được khả năng hoàn trả tiền vay của đối tượng đi vay như thế nào. Thu nhập của họ là lãi suất từ tiền cho vay. Do đó, phân tích tình hình tài chính đối với các nhà cho vay là xác định khả năng hoàn trả nợ của khách hàng làm căn cứ để quyết định có cho vay hay không. Các ngân hàng còn quan tâm đến vốn chủ sở hữu của CTCP và coi như là nguồn đảm bảo cho ngân hàng có thể thu hồi nợ khi CTCP bị thua lỗ và phá sản. Ngân hàng sẽ hạn chế cho các CTCP vay khi có dấu hiệu có thể không thanh toán được các khoản nợ đến hạn.
Đối với người lao động trong CTCP
Người lao động đó là những người được hưởng tiền lương, thu nhập do CTCP chi trả. Bên cạnh đó, người lao động còn góp vốn vào CTCP nên họ còn được hưởng cổ tức trên số vốn mà họ đã góp. Do vậy, người lao động quan tâm đến các thông tin về tình hình tài chính hiện tại và triển vọng trong tương lai của công ty.
Đối với các cơ quan quản lý Nhà nước
Phân tích tình hình tài chính CTCP giúp cho việc thực hiện chức năng quản lý vĩ mô của nhà nước đối với nền kinh tế. Dựa vào báo cáo tài chính các CTCP, các cơ quan quản lý nhà nước phân tích, đánh giá, kiểm tra hoạt động sản xuất kinh doanh của CTCP để biết được CTCP có thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với nhà nước hay không, có tuân thủ theo pháp luật không.
Mối quan tâm của các chủ thể quản lý, cũng như các quyết định của từng chủ thể quản lý chỉ phù hợp khi được đáp ứng đầy đủ thông tin về tình hình tài chính của CTCP.
Như vậy, mục tiêu chính của phân tích tài chính CTCP là giúp các chủ thể quản lý sử dụng thông tin đánh giá đúng sức mạnh tài chính, khả năng sinh lời và triển vọng của CTCP. Từ đó, đưa ra các quyết định đúng đắn, phù hợp với mục tiêu mà họ quan tâm.
2. Cơ sở dữ liệu phục vụ phân tích tài chính CTCP
Để tiến hành phân tích tài chính công ty cổ phần, thực hiện được các mục tiêu phân tích cụ thể cần phải tập hợp đầy đủ các dữ liệu liên quan đến tình hình tài chính của CTCP. Các cơ sở dữ liệu cần thu thập dựa trên các kênh thông tin:
- Thông tin chung;
- Thông tin theo ngành kinh tế;
- Thông tin của bản thân CTCP.
Các thông tin đó có thể là thông tin bên ngoài CTCP và thông tin nội bộ CTCP.
*Các thông tin chung
Đó là các thông tin về tình hình kinh tế, chính trị, môi trường pháp lý,…có liên quan đến cơ hội kinh tế, cơ hội đầu tư, cơ hội về kỹ thuật công nghệ… Sự suy thoái hoặc tăng trưởng của nền kinh tế có tác động mạnh mẽ đến kết quả kinh doanh của CTCP.
*Các thông tin theo ngành kinh tế
Đó là những thông tin mà kết quả hoạt động của CTCP mang tính chất của ngành kinh tế như đặc điểm của ngành kinh tế liên quan đến thực thể của sản phẩm, tiến trình kỹ thuật cần tiến hành, cơ cấu sản xuất có tác động đến khả năng sinh lời, vòng quay vốn, nhịp độ phát triển của các chu kỳ kinh tế, độ lớn của thị trường và triển vọng phát triển…
*Các thông tin của bản thân CTCP
- Hệ thống báo cáo tài chính CTCP
Báo cáo tài chính là hệ thống báo cáo được lập theo chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành phản ánh các thông tin kinh tế, tài chính chủ yếu của đơn vị. Báo cáo tài chính chứa đựng những thông tin tổng hợp nhất về tình hình tài sản, vốn chủ sở hữu, công nợ, kết quả kinh doanh, tình hình lưu chuyển tiền tệ và khả năng sinh lời trong kỳ của CTCP. Báo cáo tài chính cung cấp các thông tin kinh tế - tài chính chủ yếu cho người sử dụng thông tin kế toán trong việc đánh giá, phân tích và dự đoán tình hình tài chính, kết quả HĐKD của CTCP.
Theo Chế độ kế toán doanh nghiệp hiện hành (Quyết định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của Bộ Tài chính), hệ thống Báo cáo tài chính áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi lĩnh vực, mọi thành phần kinh tế ở Việt Nam bao gồm 4 biểu mẫu báo cáo sau: Bảng cân đối kế toán (Mẫu số B01 - DN): Báo cáo Kết quả HĐKD (Mẫu số B02 - DN): Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ (Mẫu số B03 - DN): Bản thuyết minh báo cáo tài chính (Mẫu số B09 - DN).
Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tổng hợp phản ánh tổng quát toàn bộ giá trị tài sản hiện có và nguồn hình thành tài sản của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Số liệu trên Bảng cân đối kế toán cho biết toàn bộ giá trị tài sản hiện có của DN theo cơ cấu của tài sản, nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn hình thành các tài sản.
Báo cáo kết quả HĐKD là báo cáo tài chính tổng hợp phản ánh tình hình và kết quả kinh doanh của DN trong một kỳ nhất định, bao gồm kết quả kinh doanh và kết quả khác.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ phản ánh việc hình thành và sử dụng lượng tiền phát sinh trong kỳ báo cáo của DN. Thông tin về lưu chuyển tiền của DN giúp cho các đối tượng sử dụng báo cáo tài chính có cơ sở để đánh giá khả năng tạo tiền và sử dụng các khoản tiền đó trong quá trình hoạt động của DN.
Bản thuyết minh báo cáo tài chính là báo cáo tài chính thuyết minh và giải trình bằng lời, bằng số liệu một số chỉ tiêu kinh tế – tài chính chưa được thể hiện trên các báo cáo tài chính ở trên.
- Nguồn thông tin khác
Bên cạnh hệ thống báo cáo tài chính, khi phân tích tài chính CTCP, các nhà phân tích còn kết hợp sử dụng nhiều nguồn dữ liệu khác nhau như: Báo cáo quản trị, báo cáo chi tiết, các tài liệu kế toán, tài liệu thống kê, …
Về cơ bản, những thông tin thu thập được có thể biểu hiện bằng những số liệu cụ thể. Tuy nhiên, có những thông tin không thể biểu hiện bằng số liệu cụ thể. Ngoài ra, cũng cần lưu ý rằng các thông tin thu thập được đều là các thông tin có tính lịch sử.
Nhà phân tích cần thu thập đầy đủ những thông tin có liên quan đã nêu trên để phục vụ cho phân tích tài chính CTCP. Tuy nhiên, luận án cho rằng, những thông tin thu thập phải đảm bảo chất lượng, đáng tin cậy. Bởi lẽ, thông tin không đảm bảo chất lượng sẽ dẫn đến kết quả phân tích tài chính sai lệch, các chủ thể quản lý sử dụng kết quả phân tích tài chính sai sẽ đưa ra những quyết định sai lầm, đi ngược lại mục tiêu của họ.
3. Quy trình tổ chức phân tích tài chính Công ty cổ phần
Quy trình tổ chức phân tích tài chính Công ty cổ phần là việc thiết lập trình tự các bước công việc cần tiến hành trong quá trình phân tích. Quy trình tổ chức phân tích tài chính CTCP bao gồm các bước sau:
Thứ nhất, lập kế hoạch phân tích: Đây là khâu quan trọng ảnh hưởng nhiều đến chất lượng, thời hạn và tác dụng của phân tích tài chính. Lập kế hoạch phân tích, bao gồm việc xác định mục tiêu, xây dựng chương trình phân tích, nội dung phân tích, phạm vi phân tích, thời gian tiến hành, những thông tin cần thu thập, tìm hiểu.
Thứ hai, tiến hành phân tích: Đây là giai đoạn triển khai, thực hiện các công việc đã ghi trong kế hoạch. Giai đoạn này bao gồm các công việc cụ thể sau: Thu thập tài liệu, xử lý số liệu; tính toán các chỉ tiêu phân tích; xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến các chỉ tiêu phân tích; tổng hợp kết quả, rút ra nhận xét, kết luận về tình hình tài chính của CTCP.
Thứ ba, kết thúc phân tích: Đây là giai đoạn cuối cùng của việc phân tích. Trong giai đoạn này cần tiến hành những công việc cụ thể sau: Lập báo cáo phân tích; tổ chức báo cáo kết quả phân tích; hoàn chỉnh và lưu trữ hồ sơ phân tích.
Quy trình tổ chức phân tích như trên đảm bảo sự khoa học và hợp lý. Tuân thủ quy trình phân tích như trên là điều kiện quan trọng để nâng cao vai trò của thông tin phân tích tài chính đối với các nhà quản trị của CTCP và các chủ thể quản lý có quan tâm.
4. Phương pháp phân tích tài chính CTCP
Để tiến hành phân tích tài chính CTCP, các nhà phân tích có thể sử dụng một hay kết hợp các phương pháp khác nhau trong hệ thống các phương pháp phân tích tài chính CTCP. Những phương pháp phân tích tài chính CTCP phổ biến là: Phương pháp so sánh, phương pháp chi tiết, phương pháp phân tích nhân tố, phương pháp phân tích mô hình Dupont, phương pháp đồ thị, biểu đồ, …
4.1. Phương pháp so sánh
Đây là phương pháp được sử dụng phổ biến trong phân tích tài chính. Khi sử dụng phương pháp so sánh cần chú ý những vấn đề sau:
Thứ nhất: Điều kiện so sánh
Các chỉ tiêu khi so sánh với nhau cần đảm bảo tính so sánh. Tính so sánh được thể hiện bằng sự thống nhất về nội dung kinh tế của chỉ tiêu, thống nhất về cách tính chỉ tiêu, thống nhất về thời gian và đơn vị tính chỉ tiêu.
Thứ hai: Xác định gốc so sánh
Tùy theo mục đích phân tích mà xác định gốc so sánh phù hợp. Gốc so sánh được lựa chọn là gốc về mặt thời gian và không gian. Gốc so sánh là chỉ tiêu kỳ kế hoạch, hoặc kỳ kinh doanh trước, hoặc chỉ tiêu trung bình ngành, hoặc chỉ tiêu của đơn vị khác.
Thứ ba: Kỹ thuật so sánh
Kỹ thuật so sánh thường được sử dụng là so sánh theo chiều dọc, so sánh theo chiều ngang. So sánh theo chiều dọc là việc so sánh các chỉ tiêu thể hiện dưới dạng phân số, có thể là hệ số, tỷ suất hay tỷ trọng để xem xét mối tương quan giữa các chỉ tiêu. So sánh theo chiều ngang là việc so sánh, đối chiếu tình hình biến động cả về số tuyệt đối và số tương đối trên từng chỉ tiêu.
4.2. Phương pháp chi tiết
Đây là phương pháp được sử dụng để chia nhỏ quá trình và kết quả hoạt động tài chính theo những tiêu thức nhất định nhằm phục vụ cho mục tiêu nhận thức quá trình và kết quả đó dưới những khía cạnh khác nhau phù hợp với mục tiêu quan tâm của từng đối tượng trong từng thời kỳ. Phương pháp chi tiết được ứng dụng rộng rãi trong phân tích tài chính. Theo phương pháp phân tích này, quá trình và kết quả hoạt động tài chính thường được chi tiết theo thời gian, không gian và yếu tố cấu thành.
Đối tượng nghiên cứu được chi tiết theo thời gian cho biết nhịp độ phát triển, tính thời vụ, khả năng mất cân đối trong quá trình HĐKD. Tùy theo đặc điểm của HĐKD, mục đích phân tích, nội dung kinh tế của chỉ tiêu có thể chi tiết hóa các đối tượng nghiên cứu theo tháng, quý,…
Đối tượng nghiên cứu được chi tiết theo không gian cho biết kết quả do các đơn vị, bộ phận thực hiện là cơ sở để đánh giá vị trí, vai trò của từng đơn vị, bộ phận đối với kết quả tổng thể quy mô chung.
Đối tượng nghiên cứu được chi tiết theo yếu tố cấu thành cho biết vai trò của từng bộ phận cấu thành trong tổng thể quy mô chung qua đó nhận thức được nội dung, bản chất của đối tượng nghiên cứu.
4.3. Phương pháp liên hệ cân đối
Liên hệ cân đối là phương pháp phân tích sử dụng để nghiên cứu, xem xét mối liên hệ kinh tế giữa các sự kiện và hiện tượng kinh tế, đồng thời xem xét tính cân đối của các chỉ tiêu kinh tế trong quá trình thực hiện các hoạt động.
Cơ sở của phương pháp này là sự cân bằng về lượng giữa hai mặt của các yếu tố và quá trình kinh doanh: giữa tổng số vốn và tổng số nguồn vốn, giữa nguồn vốn dài hạn với tài sản dài hạn, giữa nhu cầu và khả năng thanh toán, giữa nợ phải thu với nợ phải trả, giữa doanh thu với chi phí … Sử dụng phương pháp này cần chú ý đến các mối liên hệ mang tính nội địa, ổn định, chung nhất và được lặp đi lặp lại, các liên hệ ngược, liên hệ xuôi, tính cân đối tổng thể, cân đối từng phần. Vì vậy, cần thu thập được thông tin đầy đủ và thích hợp về các khía cạnh liên quan đến luồng chuyển dịch giá trị và sự vận động của các nguồn lực trong CTCP.
4.4. Phương pháp phân tích nhân tố
Phương pháp phân tích nhân tố bao gồm các phương pháp xác định mức độ ảnh hưởng từng nhân tố và phương pháp phân tích tính chất ảnh hưởng nhân tố đến chỉ tiêu phân tích. Trên cơ sở phương trình xác định chỉ tiêu phân tích để lựa chọn một phương pháp hay kết hợp các phương pháp xác định mức độ ảnh hưởng nhân tố.
(1) Phương pháp thay thế liên hoàn
Phương pháp thay thế liên hoàn là phương pháp xác định ảnh hưởng của từng nhân tố bằng cách thay thế lần lượt và liên tiếp các nhân tố từ giá trị kỳ gốc sang kỳ phân tích để xác định trị số của chỉ tiêu khi nhân tố đó thay đổi. Sau đó, so sánh trị số của chỉ tiêu vừa tính được với trị số của chỉ tiêu chưa có biến đổi của nhân tố cần xác định sẽ tính được mức độ ảnh hưởng của nhân tố đó. Phương pháp này được áp dụng khi phương trình kinh tế xác định chỉ tiêu thể hiện dưới dạng tích, thương, kết hợp tích và thương.
Trình tự tiến hành cụ thể như sau: Các nhân tố được sắp xếp theo trình tự nhất định: nhân tố số lượng xếp trước, nhân tố chất lượng xếp sau. Trường hợp có nhiều nhân tố số lượng thì nhân tố chủ yếu xếp trước, nhân tố thứ yếu xếp sau; lần lượt thay thế từng nhân tố theo trình tự, nhân tố nào đến lượt thay thế thì lấy giá trị kỳ phân tích từ đó, nhân tố chưa đến lượt thay thế giữ nguyên giá trị kỳ gốc; xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố, là chênh lệch giữa kết quả thay thế của nhân tố đó với kết quả thay thế của nhân tố đứng trước liền kề; tổng đại số mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đúng bằng chênh lệch của chỉ tiêu giữa kỳ phân tích với kỳ gốc.
(2) Phương pháp số chênh lệch
Phương pháp số chênh lệch cũng là phương pháp được dùng để xác định ảnh hưởng của các nhân tố đến sự biến động của chỉ tiêu nghiên cứu. Điều kiện, nội dung và trình tự tiến hành của phương pháp số chênh lệch cũng giống như phương pháp thay thế liên hoàn, chỉ khác nhau ở chỗ: Để xác định mức độ ảnh hưởng của nhân tố nào thì trực tiếp lấy số chênh lệch về giá trị kỳ phân tích so với kỳ gốc của nhân tố đó nhân với giá trị kỳ phân tích của các nhân tố đứng trước và giá trị kỳ gốc của các nhân tố đứng sau.
Thực chất, đây là phương pháp thay thế liên hoàn rút gọn thường chỉ áp dụng trong trường hợp phương trình kinh tế xác định chỉ tiêu thể hiện dưới dạng tích số.
(3) Phương pháp cân đối
Phương pháp cân đối là phương pháp được dùng để xác định ảnh hưởng của các nhân tố đến sự biến động của chỉ tiêu nghiên cứu. Phương pháp cân đối được áp dụng trong điều kiện phương trình kinh tế xác định chỉ tiêu thể hiện dưới dạng tổng, hiệu. Để xác định mức độ ảnh hưởng của nhân tố nào thì chỉ cần tính chênh lệch về giá trị kỳ phân tích so với kỳ gốc của nhân tố đó. Tổng đại số mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đúng bằng đối tượng cụ thể của chỉ tiêu phân tích.
(4) Phương pháp phân tích tính chất ảnh hưởng nhân tố
Sau khi xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố, để có đánh giá và dự đoán hợp lý, trên cơ sở đó đưa ra các quyết định và cách thức thực hiện các quyết định cần phân tích tính chất ảnh hưởng các nhân tố. [28, tr.32]
Phương pháp phân tích tính chất ảnh hưởng nhân tố là làm rõ tính chất ảnh hưởng từng nhân tố trên các khía cạnh: chiều hướng tác động, nguyên nhân ảnh hưởng chủ quan và khách quan, cách đánh giá và ý nghĩa nghiên cứu nhân tố.
4.5. Phương pháp phân tích mô hình Dupont
Là phương pháp phân tích dựa trên mối quan hệ liên kết giữa các chỉ tiêu tài chính, từ đó biến đổi một chỉ tiêu tổng hợp thành một hàm số của một loạt các biến số. Chính nhờ mối liên kết giữa các chỉ tiêu mà người ta có thể phát hiện ra những nhân tố đã ảnh hưởng đến chỉ tiêu phân tích theo một trình tự logic chặt chẽ. Với phương pháp này, CTCP có thể xác định chính xác bộ phận còn yếu kém để ra quyết định hợp lý. Đây là phương pháp phân tích có tính ứng dụng cao trong phân tích tài chính. Phương pháp phân tích mô hình Dupont thường được sử dụng trong phân tích khả năng sinh lời.
Ví dụ: Đối với chỉ tiêu khả năng sinh lời của tài sản (ROA)
Phân tích tình hình tài chính dựa vào mô hình Dupont có ý nghĩa rất lớn đối với quản trị doanh nghiệp. Điều đó không chỉ được biểu hiện ở chỗ: Có thể đánh giá được hiệu quả kinh doanh một cách sâu sắc và toàn diện. Đồng thời, đánh giá đầy đủ và khách quan đến những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của DN. Từ đó, đề ra được hệ thống các biện pháp tỉ mỉ và xác thực nhằm tăng cường công tác cải tiến tổ chức quản lý DN, góp phần không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh của DN ở các kỳ tiếp theo. Trong đó: LNST là lợi nhuận sau thuế; DTT là tổng doanh thu thuần; VKDbq là vốn kinh doanh bình quân; HS là hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh; ROS là sức sinh lời của doanh thu thuần.
4.6. Các phương pháp khác
Ngoài các phương pháp phổ biến trên, các nhà phân tích còn kết hợp sử dụng một số phương pháp phân tích khác như: phương pháp đồ thị, phương pháp toán xác xuất, phương pháp hồi quy, phương pháp toán kinh tế…Các phương pháp nói trên được sử dụng cho những mục đích phân tích nhất định và trong những trường hợp cụ thể.
5. Các nhân tố ảnh hưởng đến phân tích tài chính công ty cổ phần
5.1. Nhân tố chủ quan
- Quan điểm của nhà quản trị CTCP về phân tích tài chính Công ty cổ phần: Việc nhận thức của nhà quản trị CTCP về tầm quan trọng của phân tích tài chính CTCP trong việc đưa ra quyết định quản lý ảnh hưởng đến phân tích tài chính CTCP. Nếu nhà quản trị nhận thức được đầy đủ tầm quan trọng của phân tích tài chính CTCP, thực sự coi phân tích là một công cụ quan trọng trong quản lý, có sự quan tâm thỏa đáng đến phân tích tài chính CTCP thì phân tích tài chính CTCP sẽ trở thành công cụ quản lý quan trọng trong việc cung cấp các thông tin về tài chính CTCP để đưa ra các quyết định quản lý.
- Số lượng, trình độ người thực hiện phân tích: Trong phân tích tài chính CTCP, người thực hiện phân tích có ảnh hưởng lớn đến thời gian, chất lượng của phân tích. Số lượng người thực hiện phân tích ảnh hưởng đến thời gian thực hiện phân tích, từ đó ảnh hưởng đến tính kịp thời của kết quả phân tích. Trình độ của người thực hiện phân tích ảnh hưởng đến tính khoa học, hiệu quả của phân tích. Người thực hiện phân tích có trình độ chuyên môn về tài chính, về phân tích và các lĩnh vực hoạt động của CTCP, am hiểu về luật pháp, có phẩm chất đạo đức tốt … sẽ có những lựa chọn một cách khoa học và hiệu quả về nội dung, chỉ tiêu phân tích, phương pháp phân tích, thu thập dữ liệu, cách tính toán chỉ tiêu phân tích, lập báo cáo phân tích…
Nội dung, chỉ tiêu phân tích chịu sự tác động bởi đặc điểm ngành nghề sản xuất kinh doanh của CTCP, đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý, đặc điểm hoạt động tài chính của CTCP. Phân tích tài chính CTCP được thực hiện ở nhiều nội dung khác nhau. Mỗi nội dung phân tích làm sáng tỏ tình hình tài chính CTCP ở một khía cạnh nhất định. Nội dung phân tích càng đầy đủ thì tình hình tài chính CTCP càng được phản ánh rõ nét. Tuy nhiên, tùy thuộc vào mục tiêu phân tích cụ thể để lựa chọn nội dung phân tích phù hợp.
Lựa chọn phương pháp phân tích tài chính phù hợp, thu thập dữ liệu phân tích đầy đủ, tính toán chỉ tiêu phân tích đảm bảo khoa học, lập báo cáo phân tích đầy đủ, hợp lý ảnh hưởng đến hiệu quả của thông tin phân tích tài chính trong việc đưa ra các quyết định quản lý tài chính.
5.2. Nhân tố khách quan
- Sự phát triển của khoa học phân tích tài chính. Khoa học phân tích tài chính phát triển ảnh hưởng lớn đến phân tích tài chính CTCP. Khi có phần mềm hỗ trợ phân tích tài chính sẽ giúp cho các nhà phân tích tiết kiệm được thời gian, công sức dành cho phân tích và tránh được những sai sót xảy ra trong quá trình phân tích so với thực hiện phân tích bằng hình thức thủ công. Đặc biệt, phân tích tài chính được coi là một nghề thì tính chuyên nghiệp trong phân tích càng cao. Người thực hiện phân tích tài chính độc lập với người lập báo cáo tài chính sẽ đảm bảo cho thông tin của phân tích tài chính thể hiện tính khách quan hơn.
- Phân tích tài chính CTCP chịu sự ảnh hưởng bởi các văn bản pháp luật của Nhà nước, Chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán DN. Nhà nước có các quy định pháp lý bắt buộc các CTCP phải lập báo cáo phân tích tài chính theo hướng dẫn và yêu cầu phải nộp báo cáo phân tích cho các chủ thể quản lý cấp trên kiểm tra, giám sát thì phân tích tài chính CTCP sẽ trở thành công việc không thể thiếu tại các CTCP.
Chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán DN, những quy định về hạch toán, về lập Báo cáo TCDN ảnh hưởng trực tiếp đến các chỉ tiêu trên BCTC. Do vậy, chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán DN, những quy định về hạch toán, về lập báo cáo TCDN tác động đến nội dung, chỉ tiêu phân tích tài chính. Việc tuân thủ các quy định của Chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán và các văn bản pháp luật của Nhà nước có ảnh hưởng đến nội dung phân tích tài chính, chất lượng của thông tin phân tích tài chính. Khi chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán DN và các văn bản pháp luật liên quan có sự thay đổi thì cũng có sự tác động đến nội dung phân tích như: Cơ sở dữ liệu để tính toán chỉ tiêu phân tích, nội dung kinh tế và ý nghĩa của chỉ tiêu…
- Hệ thống chỉ tiêu trung bình ngành có tác động đến hiệu quả phân tích tài chính CTCP trong việc đưa ra các quyết định quản lý tài chính. Hệ thống chỉ tiêu trung bình ngành là cơ sở so sánh quan trọng trong phân tích tài chính CTCP. Khi so sánh chỉ tiêu của CTCP với chỉ tiêu trung bình ngành thì kết quả phân tích không bị bó hẹp mà được thể hiện đầy đủ hơn, giúp chủ thể quản lý nhìn nhận được vị thế của CTCP để đưa ra các quyết định quản lý phù hợp hơn.
Tham khảo: Khóa học phân tích báo cáo tài chính